T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Buğdayın Düşmanı Süne, Düşman Böceklerle Yok Ediliyor

Yayın Tarihi : 21.04.2022

Türkiye'de buğday ekili alanlarda en önemli zararlı olarak karşımıza çıkan ve buğdayın ekmeklik, makarnalık ve tohumluk kalitesini tamamen bozan süne, yapılan biyolojik mücadele ile zararlı olmaktan çıkıyor.

Adana Ticaret Borsası, Adana İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Adana Biyolojik Mücadele Araştırma Enstitüsü işbirliği yaparak, önemli tahıl yetiştirme bölgesi olan Çukurova'da 2010 yılından bu yana süne ile mücadele ederek, söz konusu zararlıyı bitirme aşamasına geldi. Baharın gelmesi ile özellikle Adana'nın kuzey ilçelerindeki ormanlık alanlardan çıkıp buğday ekili tarım alanlarını istila etmeye başlayan süne ile biyolojik mücadele yapılması kapsamında, Sarıçam İlçesi Çiçekli mahallesinde buğday ekili tarlaya Adana Biyolojik Mücadele Araştırma Enstitüsü tarafından üretilen süne parazitoidi avcı böcekler salındı.

Böcek salınımı sebebiyle düzenlenen programda konuşan Adana Ticaret Borsası Başkanı Şahin BİLGİÇ, borsa olarak 2010 yılından bu yana biyolojik mücadeleye destek verdiklerini belirterek, önceki yıllarda süne zararlısını yok etmek için doğaya 5 bin 500 adet keklik salımı yaptıklarını söyledi. Şimdiye kadar 2 milyon süne parazitoidinin buğday ekili alanlara salınmasına destek olduklarını vurgulayan BİLGİÇ, "Üreticiler süne zararı sonrası buğdaylarının para etmediğini, tamamen yemlik sınıfta olduğunu belirttiler. Bundan sonra Adana Ticaret Borsası olarak taşın altına elimizi koyduk. Ciddi manada başarı sağlandı. Bu mücadele kuzey ilçelerde yapılmamış olsaydı ova kesiminde yok denecek kadar az olan süne ciddi manada buğdaya zarar vermeye başlardı. Sünenin zarar verdiği buğdayı sanayici un yapımında kullanamıyor. Yemlik olarak değerlendiriliyor. Piyasada da yemlik ile unluk buğday arasında ciddi fiyat farkı var. Bu da üreticiye olumsuz yansıyor" dedi.

Adana Biyolojik Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürü Miraç YAYLA ise sünenin buğdayın en önemli zararlısı olduğunu, kurum olarak da uzun yıllar süne parazitoidi üreterek, doğadaki popülasyonu arttırıp süne mücadelesi yaptıklarını kaydetti. Eskiden süne mücadelesinin uçakla ilaçlama şeklinde yapıldığını ve zamanla bunun süne zararlısını yok etmediğinin anlaşıldığını vurgulayan YAYLA, "Bakanlığımızın ülkesel süne mücadele projesi kapsamında süne parazitoidini üreterek doğayla buluşturduk. Bundan sonraki dönemde süne zararı en az seviyeye inmeye başladı. Bu yıl 150 bin süne parazitoidi salmış bulunuyoruz. Çalışmalarımız sadece Adana ile sınırlı değil. Bize bağlı diğer illere de üretmiş olduğumuz süne parazitoidi göndererek o bölgelerde de süne ile biyolojik mücadele yapılmasına katkı sunuyoruz. Şimdiye kadar 45 milyon adet süne parazitoidinin buğday alanlarına salınması şeklinde süne popülasyonu ile ilgili çok ciddi mücadele yaparak, süne emgi zararını buğdayda en az seviyeye indirdik" diye konuştu.

Adana İl Tarım ve Orman Müdür Yardımcısı Yusuf İzzet IŞIK ise her yıl kurum olarak buğday ekili alanlarda süne zararını tespit etmek için ekipler kurduklarını belirterek, ekiplerin çalışmalarını ormana yakın ilçelerde yoğunlaştırdığını söyledi.  IŞIK, "1 milyon 500 bin dekar buğday ekili alanda öncelikle kaba survey ve kıymetlendirme surveyini yapıyoruz. Buna bağlı olarak da yumurta parazitoid surveyine başlıyoruz. Yıllar itibariyle bu bölgelerde yaptığımız çalışmalarda yumurta parazitoidinin yüzde 80-90 gibi yüksek olması nedeniyle ilaçlı mücadeleye geçmeden bu işi çözmekteyiz. Gerek bizim saldığımız avcı böcekler gerekse doğada var olan parazitoidler sebebiyle buğdayda çok ciddi süne zararı görülmemektedir" diye konuştu.

Programda konuşmaların ardından buğday ekili olan tarlaya Adana Biyolojik Mücadele Araştırma Enstitüsü tarafından üretilen süne parazitoidi avcı böcekler salındı. Böceklerin süne yumurtalarını yiyerek süne populasyonunun artmasını önlediği vurgulandı.