Kurban Bayramı nedeniyle hayvan hareketlerinde önemli bir artış olacağından, bulaşıcı ve salgın hayvan hastalıklarına karşı yürütülmekte olan mücadelede istenen sonucun alınabilmesi, kaçak hayvan hareketlerinin engellenmesi, özellikle şap hastalığının yurtiçi hayvan hareketlerine bağlı olarak yayılmasının önlenmesi, vatandaşlarımızın dini vecibelerini yerine getirirken kurbanlık hayvan satış yerleri ve iller arası hayvan sevkleri ile muhtemel bir hastalığın bulaşması ve yayılmasının önlenmesi amacıyla Bakanlığımız tarafından bir takım tedbirler alındı. Alınan tedbirler kamuoyu ile paylaşılırken şu hususlara dikkat edilmesi istendi;
1- Menşeilerinde salgın veya bulaşıcı hayvan hastalığı bulunan, kayıt altına alınmamış, kulak küpesiz ve yanlarında sığır cinsi hayvanlar için pasaport, koyun ve keçi türü hayvanlar için nakil belgesi bulunmayan hayvanların sevklerine, alınıp satılmalarına ve kesilmelerine hiçbir surette izin verilmeyecek.
2- Kurbanlık hayvanların taşınmasında kullanılacak araçlar, nakil öncesi ve sonrasında İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerince temizlik ve dezenfeksiyonunun mutlaka yapılması gerekmektedir.
3- Nakil vasıtalarına aşırı hayvan yüklenmesinin, hayvanların nakliye sırasında, yaralanma veya gereksiz yere acı ve ızdırap çekmelerine neden olabilecek nakil vasıtaları ile sevklerine izin verilmeyecek.
4- Kurbanlık olarak sevk edilecek hayvanların resmi veteriner hekimler tarafından muayene ve gerekli kontrolleri yapılacak, sağlıklı bulunan hayvanlar için veteriner sağlık raporu düzenlenerek iller arası nakline müsaade edilecek. Veteriner Sağlık Raporu olmadan iller arası hayvan nakleden hayvan ve araç sahiplerine, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ile aynı Kanuna dayanılarak çıkarılan yönetmelik ve talimatların ilgili hükümlerine göre işlem yapılacak.
5- Kurbanlık hayvan satış yerlerinde bulaşıcı, salgın hastalık veya sebebi belli olmayan hayvan ölümleri görüldüğünde; hayvan sahiplerinin, muhtarların, köy bekçilerinin, polis, jandarma gibi görevlilerin ve serbest veteriner hekimlerin bu durumu mahalli mülki idare amiri veya Tarım ve Orman Bakanlığı İl/İlçe Müdürlüklerine bildirmeleri gerekmektedir.
6- Hayvancılık işletmelerinden doğrudan yapılan satışlar hariç kurbanlık hayvanlar; hayvan pazarı ve canlı hayvan borsası yanı sıra Kurban Hizmetleri Komisyonlarınca alınan kararlar doğrultusunda belirlenen kurbanlık hayvan satış yerlerinde ve özel kurbanlık kesimi yapılacak işletmelerden alınıp satılmalıdır. Bu tür önceden belirlenen yerlerin dışında kurbanlık hayvan alım ve satımlarına müsaade edilmeyecektir.
7- Vatandaşlarımız kurbanlık hayvanlarını, şehir ve kasabalarda Tarım ve Orman Bakanlığından Şartlı Onay/Onay Belgesi almış kesimhaneler ile Kurban Hizmetleri Komisyonunun önceden belirlediği kesim yerlerinde; köylerde ve önceden belirlenmiş kesim yeri bulunmayan yerlerde ise kendi bahçelerinde usulüne uygun olarak ve çevreye zarar vermeyecek şekilde kesebilirler. Cadde, sokak ve park gibi kamu alanlarında kurbanlık hayvan kesimine izin verilmeyecektir.
8- Kurban kesim yerlerindeki atıkların, kan ve diğer organların herhangi bir çevre kirliliğine sebep olmalarının engellenmesi için gerekli önlemler alınacaktır. Kesilen hayvanlara ait hastalıklı organlar, kesim sırasında oluşan atık ile özellikle kist hidatik riskine karşı karaciğerler ve akciğerlerin kesinlikle evcil ve yabani hayvanlara verilmemesi gerekmektedir.
9- Kesimhanelerde kesilen kurbanlık sığır cinsi hayvanlar ile koyun ve keçi türü hayvanların kulak küpeleri Tarım ve Orman Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar gereğince imha edilecek, kesilen hayvanların veri tabanından düşümleri yapılacaktır. Sığır cinsi hayvanların pasaportları en yakın İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne kesim tarihlerinden itibaren yedi gün içinde teslim edilmelidir.
10- Komisyonun belirlediği yerler dışında ve köylerde kesilecek kurbanlık sığır cinsi hayvanların kulak küpeleri ve pasaportları, koyun ve keçi türü hayvanların kulak küpeleri vatandaşlarımız tarafından köy muhtarına veya İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine teslim edilmelidir. Köy muhtarları kendilerine teslim edilen kulak küpelerini ve pasaportları İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine teslim etmelidirler.
11- Kurbanlık satın alınırken hayvanların sağlıklı, besili ve hayvan kayıt sistemine kayıtlı olmasına dikkat edilmeli, kulak küpesi, veteriner sağlık raporu/hayvan pasaportu/nakil belgesi bulunan, öncelikle erkek ve yaşını doldurmuş hayvanlar kurbanlık olarak seçilmeli, gebe veya damızlık niteliği taşıyan dişi hayvanlar kurbanlık olarak seçilmemelidir.
12- Gebe veya damızlık niteliği taşıyan dişi hayvanların kurbanlık hayvan satış yerlerine girişlerine ve kurbanlık olarak kesimlerine müsaade edilmeyecek.
Vatandaşlarımızın mağdur olmamaları için yukarıda belirtilen şartları eksiksiz yerine getirmeleri gerektiği, belirtilen mükellefiyetleri yerine getirmeyenler ile yasak ve kısıtlamalara uymayanlar hakkında 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu hükümlerine göre işlem yapılacağı vurgulandı.